Op 22 juni legt James Kennedy, voorzitter van de Canon-commissie, bij De Tussenruimte uit wat de nieuwe canon voor het onderwijs betekent (meld je hier aan voor deze digitale sessie). Vo-docent maatschappijleer Lucelle Deneer in Ermelo hoopt dat deze canon mensen vooral bewust maakt van hun gedeelde geschiedenis. "Of het nu over Suriname, Indonesië, de Antillen, Italië, Turkije of Marokko gaat. Als multicultureel land is het belangrijk dat je weet waar je inwoners vandaan komen.”

Volgens Lucelle moet de nieuwe canon vooral één ding doen: verbinden in plaats van verdelen. En dat kan volgens haar alleen als er ook aandacht is voor de gedeelde geschiedenis van alle Nederlanders.

“Eigenlijk is het vreemd dat wij er zo lang over doen om in te zien dat het in een multicultureel land als het onze belangrijk is om je bewust te zijn van de achtergrond van alle inwoners. We verwachten van iedereen dat hij/zij een plekje onder de Nederlandse zon vindt en integreert. Maar dat kan alleen als je ook weet welke normen en waarden je allebei hebt, wat de raakvlakken zijn en waar je anders bent, maar ook welke rol de geschiedenis daarin speelt.”

 

Echte interesse begint bij roots

De interesse daarvoor begint volgens Lucelle al in de klas. “Vraag je een blanke autochtone leerling naar wat hij een belangrijke gedeelde geschiedenisperiode vindt, antwoordt hij/zij vaak met: de Tweede Wereldoorlog. Voor een andere leerling kan dat de slavernij zijn en ook dat is gedeelde geschiedenis. Net zoals de komst van de Italiaanse, Turkse en Marokkaanse gastarbeiders naar Nederland of de kolonisatie van Indonesië. Het zegt iets over de achtergrond van onze medeburgers, over onze samenleving en hoe ons land is gevormd. Kennis daarover is onmisbaar. Je leert over elkaar, van elkaar en met elkaar en kunt zo vooroordelen wegnemen. Daarom is het ook zo belangrijk om de achtergrond van je medeleerlingen en medebewoners te kennen. Vragen naar de roots van een leerling betekent ook dat je laat zien dat je echt geïnteresseerd ben in die leerling. Dan kun je als mentor en docent ook veel beter een relatie met elkaar opbouwen. En kan die relatie veel beter tegen een stootje.”

Invloed op schooladvies

Volgens Lucelle heeft de sociaaleconomische achtergrond van een leerling nog steeds veel invloed op het schooladvies dat een leerling op de basisschool krijgt. Dat heeft ze zelf ook ervaren. “Toen ik als vierjarig meisje voor het eerst naar school ging, kreeg ik thuis te horen dat ik vooral lief moest zijn en mij rustig moest gedragen. Anders zouden volgens mijn moeder de Nederlanders een hekel krijgen aan alle Surinamers. Dus als de juf in de klas vroeg wie een voorbeeld wist, bleef ik rustig en zei niets, terwijl mijn klasgenootjes bij wijze van spreken over elkaar heen rolden om het antwoord te geven. Door mijn houding dachten de leraren dat ik het antwoord niet wist. Ik was dus nooit lastig, bleef altijd rustig, maar kreeg daardoor het stempel op van ‘ze weet niet veel’. Dat ik uit gewoonte mijn ogen neersloeg als de leraar tegen mij sprak hielp ook niet echt."

Cultuurverschillen mogen nooit een schooladvies beïnvloeden

"Dat zag je ook terug in het advies dat ik kreeg. Ik had nooit hbo kunnen doen als mijn moeder destijds niet luid protesteerde tegen het feit dat ik met dezelfde cijferlijst als mijn hartsvriendin toch een veel lager schooladvies kreeg. Begrip voor en informatie over cultuur en achtergrond van alle leerlingen kan dit soort negatieve zijeffecten voorkomen. Wat mij betreft, beginnen die lessen al op de pabo. Niet in een minor over de multiculturele samenleving, maar door alle lessen heen.”

Digitaal lesgeven als gemeengoed

Een andere belangrijke verandering ziet ze nu door de crisis rond Covid-19 ontstaan, want Lucelle werkt net als al haar collega’s in het middelbare onderwijs vanuit huis. “Ik heb mij het technische deel van het lesgeven binnen drie dagen eigen gemaakt en begin het nu ook echt leuk te vinden. Al kan het mij nog steeds frustreren als het soms niet gaat zoals ik wil. Als deze crisis voorbij is en we als het ware weer ‘in het nieuwe normaal zitten’ blijft digitaal lesgeven en vergaderen zeker een belangrijke uitbreiding. Denk alleen maar aan de chronisch zieken die op deze manier toch met de klas kunnen meedoen.”

Toetsen op vaardigheden

Een belangrijke verandering ziet ze ook graag doorgevoerd in de examinering, waarbij dit jaar noodgedwongen de centrale examens werden geschrapt en alleen de schoolexamens meetelden in het eindresultaat. “Het moet niet alleen om centraal te houden toetsen gaan”, vindt ze. "Toetsen op vaardigheden – en dat gebeurt voor een groot deel in schoolexamens - is volgens mij veel belangrijker. Tegelijkertijd beangstigt mij het afschaffen van die centrale examens, omdat scholen nog te veel verschillen in het omgaan met die schoolonderzoeken en juist vooroordelen er opnieuw voor kunnen zorgen dat bi-culturele leerlingen lager ingeschaald worden. Het centraal examen daarentegen is voor iedereen hetzelfde.”

James Kennedy presenteert: de nieuwe canon van Nederland

Online via Zoom
Inschrijven

 

Gemaakt door
Foto van Marguerite de Ruijter. Marguerite is een witte vrouw met halflang lichtblond haar en blauwe ogen. Ze lacht op de foto en draagt een crèmekleurige blouse met zwart panterprint.

Marguerite de Ruijter

gedegen projectleider - redacteur – romanschrijver
Gelijke kansen en Gelijkwaardigheid