Ik kwam...

…de grote zaal van Pakhuis de Zwijger inlopen die al snel volstroomde. Een populair onderwerp dus. Windmolens, zonnepanelen en vervuilende mijnen: de paradox schetst zichzelf al. Eerder maakten we een College in 1 Minuut over kritische metalen. Nu tijd om verder de inhoud in te duiken. Na een paar handen opsteken bleek er één iemand in de zaal te zitten die bij Shell werkt. Er werd met grote ogen naar hem gekeken. Milieuorganisaties verder ten overvloede en een handjevol ‘gewoon geïnteresseerde mensen’. De show kan beginnen!

Ik zag...

…een avond die ruimte gaf voor een eerlijk en op onderzoek gebaseerd debat over de gevolgen van de opwek van duurzame energie (lees: met name windmolens en zonnepanelen). We kunnen bijvoorbeeld niet om het feit heen dat we twee tot twaalf (!) keer zoveel metalen en mineralen moeten gaan delven als we de energietransitie waar willen maken. Want zonder mineralen geen zonnepanelen en windmolens. Maar zonder mijnbouw ook geen mineralen. En daar wordt het voor de meesten ongemakkelijk. Zo vertelt Kirsten Hund: ‘Ik werk bij de World Bank op mijnbouw, twee vieze woorden achter elkaar voor veel mensen’. Want hoe hard we de mijnbouw ook nodig hebben, er kleven zacht uitgedrukt een paar nadelen aan. Om een paar te noemen: grove mensenrechtenschendingen van omwonenden (denk aan gezondheid, uitbuiting, huisvesting), grootschalige ontbossing, extra CO2-uitstoot en het gapende gat wat in het landschap wordt achtergelaten. Niet bepaald een paradepaardje wat binnen de intenties van de energietransitie. Vandaar die paradox. Bevinden we ons in een catch-22?  

Ik nam mee...

… alsnog goede hoop dat we ons uit deze paradox kunnen wurmen. De sprekers lieten ons niet verslagen achter, en gaven het publiek ook constructieve inzichten en oplossingen om over na te denken. Bijvoorbeeld: financiële prikkels en goede wet- en regelgeving vanuit overheden om een gelijk speelveld te creëren voor duurzame mijnbouw. Oftewel, mijnbouw met oog voor sociale en ecologische impact, zowel nu als in de toekomst. En: vooral inzetten op het delven van koper, omdat de delving daarvan ook weer andere mineralen oplevert die we veel gebruiken. En: recycling, recycling, recyling. We recyclen mineralen nog nauwelijks. Maar we kunnen de energietransitie niet los zien van een circulaire economie, waar we grondstoffen hergebruiken zonder constant nieuwe te hoeven delven. En: de hele keten moet meedoen. Als klant kunnen we daar veel invloed op uitoefenen door meer transparantie van producenten te eisen. Waar komen mijn zonnepanelen eigenlijk vandaan? Geen makkelijke vraag om te beantwoorden, maar wel een essentiële. En last but not least, in de woorden van Pallas Agterberg van netbeheerder Alliander: ‘Overstappen op duurzame opwek van energie zegt niet dat we onze huizen niet meer hoeven te isoleren en niet meer moeten besparen. Dat heb ik toch gezegd!’

Benieuwd naar de hele avond? Kijk hier het programma terug. 

We kunnen niet om het feit heen dat we twee tot twaalf (!) keer zoveel metalen moeten gaan delven als we de energietransitie waar willen maken.