De Tussenruimte is een sociaal lab, een podium voor onafhankelijk debat en dialoog in Den Haag.

naar de tussenruimte

Een gesproken column van Aukje van Roessel bij Nieuwe Democratie #3: De burgertop als oplossing? 

Onlangs stond ik aan de leestafel in de grote hal
van de Tweede Kamer te praten
met een groepje jongeren.
Allemaal zijn ze betrokken bij Coalitie-Y.
Dat is een coalitie van jongerenorganisaties,
zoals studentenverenigingen, politieke jongerenorganisaties,
jongeren verbonden aan een vakbond, én presentator Tim Hofman.

ChristenUnie-leider Gert Jan Segers gaf de voorzet voor deze coalitie door hen een keer bij hem thuis uit te nodigen.
Inmiddels heeft Coalitie-Y een tienpuntenplan op tafel gelegd.
Zo willen ze gehoord worden bij een volgende kabinetsformatie.
Dit is al binnen.
Bij ingrijpende kabinetsvoorstellen willen ze
dat er een generatietoets op de plannen wordt losgelaten.
Ook al binnen.
Het leenstelsel moet afgeschaft.
Daar is inmiddels een Kamermeerderheid voor.
Én nog zeven andere onderwerpen.

Ik kreeg het met hen ook over het Jongerenparlement
dat het ministerie van Binnenlandse Zaken
in het leven wil roepen.
Als volleerde polderafgevaardigden vertelden ze
me indringend tegen een dergelijk parlement te zijn.
Want hoe komen jongeren in dat parlement terecht?
Wie vertegenwoordigen zij?
Aan wie leggen deze jongeren verantwoording af?

Ik wist even niet of ik hierom moest lachen of huilen.
Ik hoor die argumenten al decennia lang.
Vind ze ook valide, dat zeg ik er hier maar meteen eerlijk bij.
Maar dat laat onverlet dat ook ik zie dat gewone burgers,
zoals ook u en ik, vaak niet worden gehoord.
En als we wel worden gehoord, dan wordt er vaak niet geluisterd.
Ik denk dat daar meerdere oorzaken voor zijn.
Enerzijds zijn de luistersessies bij gemeenten, provincies of rijksoverheid verworden tot afvinksessies.
Zo van, dat hebben we dus gedaan, over tot de orde van de dag.
Anderzijds zijn burgers minder en minder genegen te accepteren
dat luisteren niet inhoudt en niet in kán houden,
dat de overheid doet wat jij als individu wilt.

Ook denk ik dat politici en ambtenaren
bij het maken van wetten, regels en plannen
zijn vergeten eens te bedenken
wat ze er zelf als burger van zouden vinden
om onder een aanvliegroute te wonen,
naast een industriële varkensstal,
of naast een pand dat wordt uitgebaat door een huisjesmelker
waardoor je veertig buren hebt in plaats van vier.

Wat ook bijdraagt aan de wanhoop van burgers:
het zijn rekenmodellen van wetenschappelijke bureaus
die de dienst uitmaken.
Meten is weten, is immers een leidend motto heden ten dage.
Alleen, die modellen geven niet de plaatselijke werkelijkheid weer.
Ze zijn dus wel betrouwbaar,
daar ga ik hier niet aan tornen,
maar dan wel binnen de eigen opgestelde uitgangspunten.
De werkelijkheid ter plekke is vaak gecompliceerder.
Meestal is het de burger die van deze discrepantie de dupe is.
Niet Schiphol, niet KLM, niet de bouwer van grijze dozen in het Groene Hart, en tot voor kort ook niet de veeboer.
It’s the economy, stupid.

In mijn ideale wereld zijn het nog steeds
politieke partijen die weten wat er speelt in de samenleving
en die dit vertalen naar plannen, zo u wilt visies.
Daarop worden hun kandidaten gekozen,
om ons dan te vertegenwoordigen,
En daarmee zijn zij degenen
die wij ter verantwoording kunnen roepen.
Niet onbelangrijk.
Maar die ideale wereld is ver weg.
Ik denk onder meer door alles wat ik hier boven al noemde.
Dus ook door dat wij burgers te veel van de politiek verwachten,
te veel misschien ons eigen belang vertegenwoordigd willen zien,
en daar dan in teleurgesteld raken.

Maar, wat ik merk, is dat mensen die worden uitgedaagd
om mee te denken en te praten,
om zich te verdiepen in maatschappelijke vraagstukken
niet alleen merken hoe interessant dat is,
maar vooral ook hoe complex vraagstukken zijn.
Hoe moeilijk het is met meerdere belangen rekening te houden.

Daarom: burgertoppen, ja graag.
Maar wat mij betreft niet om mijn stem tijdens verkiezingen verwaarloosbaar te maken.